Veneuze malformaties
Wat zijn veneuze malformaties?
Veneuze malformaties zijn afwijkingen in de aderen. De wanden van de aderen zijn dunner en slapper waardoor de vaten uitrekken. De afwijking is vanaf de geboorte aanwezig, maar hoeft niet direct zichtbaar te zijn. Veneuze malformaties groeien langzaam mee met de groei van het lichaam en gaan nooit vanzelf weg. Door hormonen (puberteit, de pil, zwangerschap, menopauze) of een trauma (bijvoorbeeld door stoten of een operatie) kan de veneuze malformatie groter worden. Een veneuze malformatie kan eruitzien als een blauw doorschemerende vaatkluwen, soms als spataders.
Hoe vaak komt het voor?
Het is niet precies bekend hoe vaak veneuze malformaties voorkomen. Men schat dat minder dan 4 op de 1000 mensen een veneuze malformatie hebben.
Klachten
Een veneuze malformatie kan overal zitten (huid, slijmvlies, spieren, bot en organen) en kan klein zijn of juist groot. De vaatmalformatie kan pijnlijk zijn. Vaak zwellen veneuze malformaties tijdelijk op onder invloed van de zwaartekracht, bijvoorbeeld bij voorover bukken bij een veneuze malformatie in het hoofd-hals gebied .
De klachten die een veneuze malformatie kan geven, zijn wisselend. Sommige mensen hebben er maar heel weinig last van. Afhankelijk van de grootte en de plaats, kunnen veneuze malformaties de volgende klachten geven:
- Pijnklachten
- Vorming van een bloedstolsel (trombose)
- Zichtbare zwelling of blauwverkleuring
- Bloedingen
- Misvorming van de betrokken weefsels
- Functiebeperkingen van het aangedane lichaamsdeel
- Psychische of sociale problemen bij zichtbare en ontsierende malformaties
Veneuze malformaties zijn niet kwaadaardig en zullen zich dus niet tot kanker ontwikkelen.
Soms zijn veneuze malformaties een aanwijzing voor een ziektebeeld (syndroom) dat ook andere symptomen/ problemen kent die niet altijd meteen zichtbaar zijn. Syndromen waarbij veneuze malformaties voorkomen zijn het Klippel-Trenaunay syndroom, het Blue Rubber Bleb Nevus syndroom of het CLOVES syndroom. Lees meer over syndromen.
Wat is de oorzaak van veneuze malformaties?
Veneuze malformaties ontstaan, net als de andere vasculaire malformaties, tijdens de aanleg van het kind in de baarmoeder. De afgelopen jaren is veel vooruitgang is geboekt in het vinden van de oorzaak.
Lees daar meer over bij ‘over aangeboren vaatafwijkingen’.
Diagnose
De diagnose vaatmalformatie wordt vooral gesteld op basis van de ervaren klachten en het lichamelijk onderzoek. De blauwe/paarse kleur is typerend voor veneuze malformaties. Ook kunnen er zwellingen aanwezig zijn die (veel) pijn doen. Het kan zijn dat een echo, CT-scan of MRI-scan nodig is om te kijken hoe groot en hoe diep de afwijking is gelegen, of dat er nog een andere vorm van een vasculaire malformatie is.
Soms is een biopsie (hapje van weefsel om te onderzoeken) nodig om erachter te komen wat voor afwijking het precies is.
Behandelingen voor veneuze malformaties
Het is niet altijd nodig om vaatmalformaties te behandelen. Bij klachten bekijken arts en patiënt samen wat de beste behandeling is. Bij weinig klachten wordt afgewogen of behandeling gewenst en nodig is, gezien de mogelijke complexiteit en intensiteit van de behandeling. In sommige gevallen kan de veneuze malformatie groter worden, bijvoorbeeld door de puberteit, zwangerschap of een verwonding (bijvoorbeeld door stoten). Het is moeilijk om in te schatten of de klachten of grootte van de afwijking zullen veranderen. Indien klachten veranderen, kan er natuurlijk alsnog een behandeling worden gestart.
Veneuze malformaties kunnen niet genezen vanwege de genetische oorzaak. Het doel van de behandeling is het verminderen van klachten of verergering voorkomen. Geschikte behandelingen voor veneuze malformaties kunnen zijn:
